[ Pobierz całość w formacie PDF ]
J.R.R. TolkienDzieci Hurina. !'(. .Spis treciPrzedmowa....................11Wstęp ródziemie za Dawnych Dni........15Wskazówki dotyczšce wymowy............26NARN I CHIN HURINOpowieć o dzieciach Hurina.........27Rozdział I Dzieciństwo Turina.........29Rozdział II Bitwa Nieprzeliczonych Łez.....43Rozdział III Słowa Hurina i Morgotha.......50Rozdział IV Odejcie Turina...........54Rozdział V Turin w Doriacie...........65Rozdział VI Turin wród banitów.........79Rozdział VII O krasnoludzie Mimie........96Rozdział VIII Kraj Łuku i Hełmu.........112Rozdział IX mierć Belega...........120Rozdział X Turin w Nargothrondzie......126Rozdział XI Upadek Nargothrondu.......135Rozdział XII Powrót Turina do Dor-lóminu ... 143Rozdział XIII Przybycie Turina do Brethilu ... 150 Rozdział XIVPodróż Morweny i Nienordo Nargothrondu......... 155Rozdział XV Nienor w Brethilu........ 167Rozdział XVI Nadejcie Glaurunga....... 173Rozdział XVII mierć Glaurunga......... 183Rozdział XVIII mierć Turina........... 193Tablice genealogiczneRód Hadora i Lud Halethy............. 202RódBeora.................... 203Ksišżęta Noldorów................ 204Dodatek1. Ewolucja Wielkich Opowieci........... 2052. Kompozycja tekstu............... 215Spis imion, nazw własnych i geograficznych...... 222Mapa Beleriandu i ziem na północ od niego...... 238.?Przedmowa?Nie ulega wštpliwoci, że istnieje bardzo wielu czytelników Władcy Piercieni,którzy legendy Dawnych Dni (opublikowane w różnych formach w Silmarillionie,Niedokończonych opowieciach oraz The History of Middle-earth) znajš wyłšcznieze słyszenia jako utwory dziwne i ze względu na styl trudne w odbiorze. Dlategoteż od dawna uważam, że warto przedstawić spisanš przez mego ojca długš wersjęlegendy o dzieciach Hurina w formie niezależnego utworu, w oddzielnej ksišżce, zjak najmniejszš liczbš uwag redaktorskich, a przede wszystkim - jako cišgłšopowieć bez luk czy przerw, mimo że ojciec mój pozostawił niektóre jej częci wstanie niedokończonym.Sšdzę, że jeli uda się w ten sposób przedstawić historię losów Turina i Nienor,dzieci Hurina i Morweny, to otworzy się widok na miejsca położone w nieznanymródziemiu i na rozgrywajšcš się tam historię, barwnš i przemawiajšcšbezporednio do czytelnika, a zarazem pomylanš jako przekaz z zamierzchłejprzeszłoci. Widok na zatopione ziemie na zachodzie, za Górami Błękitnymi, gdziew młodoci przechadzał się Drzewiec, a także widok ukazujšcy Dor--lómin, Doriath,Nargothrond i las Brethil, gdzie wiódł życie Turin Turambar.11Ta ksišżka jest zatem przeznaczona przede wszystkim dla tych czytelników, którzymogš pamiętać, że skóra Szeloby była tak straszliwie twarda, że najtęższyczłowiek nie zdołałby jej rozpłatać, nie dokonałaby tego nawet ręka Berena czyTurina zbrojna w stal wykutš przez elfów lub krasnoludów*", albo że w RAvendellElrond, zwracajšc się do Froda, nazwał Turina jednym z dawnych potężnychprzyjaciół elfów**", lecz nic więcej o Turinie nie wiedzš.Podczas I wojny wiatowej, na długo przedtem, nim powstały choćby zrębyopowieci, które póniej miały przekształcić się w Hobbita i Władcę Piercieni,mój ojciec, będšc wtedy jeszcze młodym człowiekiem, zaczšł tworzyć zbiórhistorii, który nazywał Księgš zaginionych opowieci". Było to jego pierwszedzieło literackie osadzone w wyimaginowanym wiecie i do tego doć pokane, choćbowiem pozostało nie-ukończone, zawiera czternacie w pełni ukształtowanychopowieci. To w Księdze zaginionych opowieci" po raz pierwszy pojawiajš sięBogowie, czyliValarowie, elfowie i ludzie jako Dzieci Iluvatara (Stwórcy),Melkor-Morgoth jako Wielki Nieprzyjaciel, Balrogowie i orkowie, a także ziemie,na których rozgrywa się akcja opowieci: Valinor, ziemia Bogów" za zachodnimoceanem, oraz Wielka Kraina" (póniej nazwana ródziemiem") między wschodnim izachodnim morzem.Wród Zaginionych opowieci" były trzy o wiele dłuższe i lepiej rozwinięte odpozostałych; bohaterami wszystkich trzech sš zarówno ludzie, jak i elfowie. Sšto: Opowieć o Tinuviel (pojawia się ona w skróconej formie we Władcy Piercienijako historia Berena i Luthien, którš Aragorn opowiada hobbitom na WichrowymCzubie; ojciec mój napisał jš w 1917 roku), Turambar i Foalóke (Turin Turambari smok", z pewnociš istniejšca już w 1919 roku, jeli nie -wczeniej) orazUpadek Gondolinu (1916 1917). W często cytowanym fragmencie długiego listu -napisanego* J.R.R. Tolkien DuHe Wieże, przekład Maria i Cezary Fršc, Amber, Warszawa 2001,s. 314 (przyp. red.).** J.R.R. Tolkien Drużyna Piercienia, przekład Maria i Cezary Fršc, Amber,Warszawa 2001, s. 259 (przyp. red.).12w 1951 roku, na trzy lata przed wydaniem Drużyny Piercienia w którymprzedstawiał swoje dzieło, ojciec wyjawił ambitny młodzieńczy zamiar: Kiedyjednak (dawno już przestałem się z tego powodu puszyć) chciałem stworzyć zbiórmniej lub więcej powišzanych ze sobš legend, poczšwszy od tych największych,kosmogonicznych, aż do poziomu romantycznej bani te większe miały być opartena mniejszych, pozostajšcych w kontakcie z ziemiš, a mniejsze miały czerpaćchwałę z rozległego tła tamtych (...). Niektóre z wielkich opowieci napisałbymw całoci, a inne pozostawiłbym ledwie naszkicowane, o jedynie zaznaczonymplanie".Owo wspomnienie dowodzi, że w koncepcji tego, co póniej zostało nazwaneSilmarillionem, od dawna mieciła się myl, iż niektóre z opowieci powinnyotrzymać znacznie pełniejszš postać; w tym samym licie z 1951 roku ojciecwyranie stwierdzał, że wymienione wyżej trzy historie sš najdłuższymi wKsiędze zaginionych opowieci". Nazwał tu historię Berena i Luthien głównšopowieciš Silmarillionu'' i tak o niej napisał: Opowieć jest (moim zdaniempięknym i poruszajšcym) romansem heroiczno-baniowym, zrozumiałym nawet przybardzo ogólnej, mglistej znajomoci tla. Stanowi on jednak także zasadniczeogniwo cyklu, poza jego kontekstem tracšce swe pełne znaczenie". I dalej: Sšinne, niemal w równym stopniu rozwinięte i niezależne opowieci, splatajšce sięjednak z ogólnš historiš", czyli Dzieci ?????? ? Upadek Gondolinu.Opierajšc się na słowach mego ojca, sšdzę, iż nie ulega wštpliwoci, że gdybyzdołał doprowadzić do ostatecznej, ukończonej postaci narrację utrzymanš wzamierzonej przez siebie skali, to trzy Wielkie Opowieci z Dawnych Dni (oBerenie i Luthien, dzieciach Hurina oraz upadku Gondolinu) uznałby za utwory natyle kompletne, że niewymagajšce znajomoci obszernego zbioru ledend, znanegojako Silmarillion. Z drugiej strony, jak zauważył ojciec w tym samym miejscu,opowieć o dzieciach Hurina jest integralnš częciš historii elfów i ludzi wDawnych Dniach, z koniecznoci zawiera więc sporo odniesień do wydarzeń iokolicznoci wspominanych w tej większej opowieci.Czym całkowicie sprzecznym z koncepcjš tej ksišżki byłoby obcišżenie jejmnogociš przypisów, podajšcych informacje o postaciach i wydarzeniach, które itak rzadko kiedy majš istotne znaczenie dla13bezporedniej narracji. Jednakże taka pomoc może się okazać gdzieniegdzieużyteczna, dlatego też we Wstępie naszkicowałem pokrótce obraz Beleriandu i jegomieszkańców pod koniec Dawnych Dni, kiedy to urodzili się Turin i Nienor;zamieciłem również mapę Beleriandu i ziem leżšcych na północ od niego oraz spiswszystkich imion i nazw geograficznych występujšcych w tekcie wraz ze zwięzłymiopisami, a także uproszczone tablice genealogiczne.Na końcu ksišżki znajduje się dwuczęciowy Dodatek: pierwsza jego częć dotyczyprób, jakie podejmował mój ojciec, by nadać owym trzem opowieciom ostatecznykształt, druga za kompozycji tekstu w tej ksišżce, która pod wieloma względamiróżni się od układu w Niedokończonych opowieciach.Jestem bardzo wdzięczny mojemu synowi, Adamowi Tolkienowi, za jego nieoszacowanšpomoc przy rozmieszczeniu i prezentacji materiału we Wstępie i Dodatku oraz zabezbolesne wprowadzenie ksišżki do oniemielajšcej (mnie przynajmniej)rzeczywistoci przekazów elektronicznych... ? *. ? . ' ; "-*' .???':.':.?..(?"? *?>:\vstcpSródziemie za Dawnych Dniłostać Turina miała głębokie znaczenie dla mego ojca, który, posługujšc siębezporednim opisem i tworzšc wrażenie naocznoci, odmalował przejmujšcy obrazjego dzieciństwa, stanowišcy zasadniczy element całej opowieci. Ukazał surowoći brak wesołoci chłopca, jego poczucie sprawiedliwoci oraz zdolnoć dowspółczucia. Dał także portret Hurina, człowieka bystrego, wesołego ioptymistycznego, oraz Morweny powcišgliwej, odważnej i dumnej matki Turina;nie zapomniał też o życiu rodziny w zimnej krainie Dor-lómin w latach jużnaznaczonych strachem, po przerwaniu przez Morgotha Oblężenia Angbandu,poprzedzajšcych narodziny Turina.Lecz wszystko to rozgrywało się w Dawnych Dniach, w Pierwszej Erze wiata, wczasach niewyobrażalnie zamierzchłych. Głębia czasu, do jakiej sięga ta opowieć,została ukazana w pamiętnym fragmencie Władcy Piercieni, gdy podczas wielkiejnarady w Rivendell Elrond mówi o Ostatnim Sojuszu elfów i ludzi oraz o pokonaniuSaurona pod koniec Drugiej Ery, czyli przed ponad trzema tysišcami lat:15? przerwo ????ť)\Ť?"\^?Ť?.<2??Ť^.-&Ť?&*> - rzeki co chwili. - Przypomniały uwić Ikkmnóu, tak wielu wielkich ks^zšti wo-ichtyhiMeWrt&tW tym miejscu Elr...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]